Βασικά δεδομένα για τα οστεόφυτα
-Ένα οστεόφυτο είναι μια μικρή προεξοχή στο οστό.
-Δημιουργούνται από τοπικές φλεγμονές π.χ. εκφυλιστική αρθρίτιδα ή τενοντίτιδα.
-Τα οστεόφυτα δημιουργούνται σε περιοχές φλεγμονής ή τραυματισμού κοντά σε θύλακα ή τένοντα.
-Μπορεί να μην προκαλούν συμπτώματα. Όταν προκαλούν, αυτά εξαρτώνται από την περιοχή που βρίσκονται.
-Μπορεί να συσχετίζονται με πόνο, μούδιασμα, ευαισθησία και αδυναμία, αν ερεθίζουν γειτονικούς ιστούς.
-Συνήθως εντοπίζονται με απεικονιστικές εξετάσεις, όπως απλές ακτινογραφίες, διαγνωστικό υπέρηχο, μαγνητική τομογραφία, αξονική τομογραφία κ.α.
-Τα οστεόφυτα πρέπει να θεραπευτούν μόνο αν προκαλούν συμπτώματα. Η αρχική θεραπεία στοχεύει προς την μείωση της φλεγμονής και την αποφυγή επανατραυματισμού της περιοχής όποτε αυτό είναι εφικτό.
Τι προκαλεί τα οστεόφυτα;
Τα οστεόφυτα δημιουργούνται συνήθως από τοπική φλεγμονή, π.χ. από εκφυλιστική αρθρίτιδα (οστεοαρθρίτιδα) ή τενοντίτιδα. Αυτή η φλεγμονή ενεργοποιεί τα κύτταρα που δημιουργούν οστό ώστε να δημιουργήσουν σε αυτή την περιοχή, σταδιακά κατασκευάζοντας μια οστέινη προεξοχή. Για παράδειγμα, μια φλεγμονή του συνδέσμου που βρίσκεται γύρω από έναν εκφυλισμένο δίσκο ανάμεσα σε δυο σπονδύλους, είναι μια πολύ συχνή αιτιολογία δημιουργίας οστεόφυτων στην σπονδυλική στήλη. Η φλεγμονή του ιστού κάτω από το πέλμα, της πελματιαίας απονεύρωσης, μπορεί να οδηγήσει στην δημιουργία οστεόφυτου στην κάτω πλευρά της πτέρνας. Αυτά τα οστεόφυτα αναφέρονται πολλές φορές και ως άκανθες.
Ποια είναι τα συμπτώματα των οστεόφυτων;
Τα οστεόφυτα μπορεί να έχουν έντονα ή και καθόλου συμπτώματα. Όταν προκαλούν συμπτώματα, αυτά εξαρτώνται από την περιοχή εμφάνισης τους. Συσχετίζονται συχνά με πόνο, μούδιασμα ή και ευαισθησία αν ερεθίζουν γειτονικούς ιστούς όπως δέρμα, λιπώδη ιστό, νεύρα ή τένοντες.
Τα οστεόφυτα στην πτέρνα (άκανθες) προκαλούν τοπικό πόνο, ευαισθησία και κάποιες φορές μέχρι και οίδημα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε δυσκολία βάδισης λόγω του πόνου κάτω από το πέλμα όταν δέχεται το βάρος του σώματος. Κάποιες φορές συνοδεύεται από φλεγμονή όλης της περιοχής κάτω από το πόδι (πελματιαία απονευροσίτιδα) όταν το οστεόφυτο βρίσκεται κάτω από την πτέρνα. Κάποιες φορές τα οστεόφυτα σε αυτήν την περιοχή είναι αποτέλεσμα φλεγμονώδους αρθρίτιδας, όπως ρευματοειδούς αρθρίτιδας, αγκυλοποιητικής σπονδυλαρθρίτιδας ή και άλλων παθήσεων (DISH, νόσος Forrestier’s)
Τα οστεόφυτα στη σπονδυλική στήλη μπορούν να ερεθίσουν τα νεύρα που εξέρχονται από αυτή και μπορούν να προκαλέσουν μούδιασμα, τσιμπήματα αλλά και πόνο, ίσως και αδυναμία στις περιοχές του σώματος που νευρώνει το ερεθισμένο νεύρο.
Κάποια οστεόφυτα δεν προκαλούν συμπτώματα και τα ανακαλύπτουμε τυχαία από απεικονιστικές εξετάσεις που κάνουμε για άλλο λόγο. Πιθανότατα να είχαν δημιουργηθεί λόγω παλιών τραυματισμών της περιοχής, όπως τενοντίτιδες, που προκάλεσαν τοπική φλεγμονή στο οστό και έτσι στη συνέχεια δημιουργήθηκε το οστεόφυτο.
Πως γίνεται η διάγνωση ενός οστεόφυτου;
Τα οστεόφυτα εντοπίζονται με απεικονιστικές εξετάσεις, όπως απλές ακτινογραφίες, διαγνωστικό υπέρηχο, μαγνητική τομογραφία, αξονική τομογραφία κ.α.
Βιβλιογραφία:
-Fauci, Anthony S., et al. Harrison’s Principles of Internal Medicine. 17th ed. United States: McGraw-Hill Professional, 2008.
-http://www.mografi.com/anatomyinmotion